یافتن پایه های نورولوژیکی فرآیند یادگیری

محققان دانشگاه تگزاس توانسته‌اند به سازو‌کارهای درگیر در فرآیند یادگیری درون مغز پی ببرند. این فرآیند شامل ورود اطلاعات جدید، تحت تاثیر قرار گرفتن فرد، به روز رسانی دانش موجود و در نهایت تاثیر در قرآیند تصمیم‌گیری است.

یکی از نویسندگان همکار در این تحقیق می‌گوید:

اندازه‌گیری دانش فرد به صورت پایه‌ای بسیار دشوار است. با این حال ما در تحقیق حاضر با استفاده از یک روش دی‌کدینگ (رمزگشایی) مغز، به اطلاعات بیشتر در مورد دانش برای ایجاد یک تصمیم دست پیدا کردیم. در نتیجه توانستیم تغییرات دانش فردی برای رسیدن به یک هدف یا تصمیم جدید را بسنجیم.

بر اساس اطلاعات موجود در مقاله دو قسمت اصلی در مغز در فرآیند یادگیری دخیل هستند. هیپوکمپوس در کنار قشر جلوی پیشانی یا prefrontal cortex با ساخت دانش ذهنی برای تاثیر‌گذاری بر فرآیند انتخاب هدف، همکاری می‌کنند. بنابراین با ورود اطلاعات جدید این دانش ذهنی به روز‌رسانی می‌شود و ایده‌های جدید شکل‌ می‌گیرند.

مایکل مک، محقق مرکز یادگیری و حافظه اضافه می‌کند:

نحوه‌ی تطبیق اطلاعات جدید با دانش موجود، پایه‌ی یادگیری را تشکیل می‌دهد. با یافتن سازوکار این مرحله می‌توان در مورد فرآیند یادگیری اطلاعات بیشتری به دست آورد و جواب داد که چرا بعضی اوقات یادگیری شکست می‌خورد و چطور می‌توان از شکست آن جلوگیری کرد.

در این مطالعه، محققان فعالیت مغزی گروهی از افراد را بررسی کردند. در این بررسی افراد یاد گرفتند که چطور یک گروه از عکس‌ها را به دو شیوه‌ی متفاوت دسته‌بندی کنند. در مرحله‌ی اول شرکت‌کنندگان نحوه‌ی تشخیص مشابهت‌های عکس‌ها را یاد گرفتند. با دسته‌بندی اولیه‌ی عکس‌ها، آن‌ها مجبور به دسته‌بندی دوباره‌ی عکس‌ها بر اساس ویژگی‌های مشابه دیگر شدند.

یکی از محققان همکار پژوهش بیان می‌کند:

با عوض کردن شاخصه‌ی دسته‌بندی در هر مرحله اطلاعات جدیدی وارد مغز افراد می‌شود. در مرحله‌ی اول دسته‌بندی بر اساس یک شاخص شکل می‌گیرد و در مرحله‌ی بعد شاخص عوض می‌شود. بنابراین همان عکس‌هایی که در ابتدا مشابه بودند، در مرحله‌ی دوم متفاوت به نظر می‌رسند.

به عنوان مثال بسیاری از آمریکایی‌ها، ماه‌ها قبل از انتخابات، کاندیدای خود را بر اساس معیار‌ها و اطلاعات قبلی انتخاب کرده بودند. با ادامه‌ی جریان انتخابات و به تبع آن افزایش تبلیغات و ورود اطلاعات جدید به مغز افراد و عوض شدن معیار‌ها، امکان تغییر کاندیدای مورد حمایت وجود دارد.

این تغییرات حاصل به‌ روز‌رسانی سریع دانش ذهنی موجود در هیپوکمپوس است. منطقه‌ای شبیه اسب دریایی در کف شاخ میانی بطن طرفی مغز که مسئولیت یادگیری و به خاطرسپاری تجربیات را برعهده دارد. در بیماری آلزایمر، هیپوکمپوس اولین منطقه‌ای است که تحت تاثیر قرار می‌گیرد. بر اساس همین تحقیق قشر جلوی پیشانی وظیفه‌ی ایجاد توجه به معیار‌های انتخاب، مقایسه‌ی اطلاعات جدید با دانش ذهنی موجود در هیپوکمپوس و در نهایت به روز‌رسانی اطلاعات را بر عهده دارد.

چنین تحقیقاتی می‌تواند به فهم بیشتر ما در مورد حافظه‌ی رویدادی، نقش هیپوکمپوس در تقویت آن و نقش قشر جلوی پیشانی در ایجاد دانش ذهنی کمک بیشتری کند.

استاد روانشناسی دانشگاه تورنتو می‌گوید:

با توجه به یافته‌های این پژوهش می‌توان هیپوکمپوس را عضو اصلی در فرآیند شناختی مغز قلمداد کرد. این تحقیق می‌تواند مطالعات بیشتری را در مورد نقش‌های این عضو حیاتی مغز در پی داشته باشد. به عنوان مثال فهم چگونگی‌ به روزرسانی دانش ذهنی نحوه‌ی تاثیرگذاری خطای ذهنی و پیش‌قضاوت‌ها در تصمیم‌گیری‌ها و ایجاد تصویر عمومی از فرد را مشخص‌تر می‌کند.

نتیجه‌ی چنین تحقیقاتی پی بردن به سازوکار دقیق فرآیند یادگیری در مغز است که بر اساس آن می‌توان برنامه‌های آموزشی را طوری طراحی کرد که مستقیما مدار نورولوژیکی درگیر در یادگیری را تحریک کند.

نتیجه‌ی این پژوهش در مجله‌ی Proceedings of the National Academy of Sciences به چاپ رسیده است.