حتما لازم نیست شما یک کاربر اینترنتی (طراحی وب سایت شیراز) باشید تا بدانید «گوگل» (جستجوی طراحی وب سایت سیرن در گوگل)، هیچگاه یک کمپانی عادی نبوده و گویا هیچ وقت هم نخواهد بود. همیشه موضوعی پیش میآید تا گوگل دنیا را شگفتزده کند. از گوشیهای خاصش با سیستم عامل متفاوتش، تا پرتاب ماهواره برای پوشش تصاویر هوایی و حالا با طراحی دفاتر خود، نوع جدیدی از معماری دفاتر اداری را به جهان معرفی میکند.
یکی از دفاتر فوقالعاده و بینظیر گوگل، دفتر کار گوگل در زوریخ است که با وجود راحتی و آسایش بینظیرش، محلی فعال و پویا است.
برای کارمندان شرکت گوگل که در دفتر مرکزی آن در زوریخ کار میکنند، محیط کاری بسیار راحتتر و سرگرم کنندهتر از خانه است. طراحی داخلی دفتر این شرکت به مساحت ۱۲,۰۰۰ مترمربع توسط استودیو سوئیسی Camenzind Evolution انجام شده که باعث ایجاد محیطی فرحبخش، رنگارنگ و الهامبخش برای کارمندان شده است. در این طراحی داخلی، فضاهای مجزایی برای واحدهای مختلف تعبیه شده که هر کدام از این بخشها دارای امکانات ویژهای هستند. برای رفع خستگی و تنوع، کارمندان شرکت گوگل میتوانند با بازی کردن، گپ زدن با دوستان و یا استراحت در مکانهای مخصوص، انرژی تحلیل رفته خود را تقویت کنند.
استفاده از رنگهای شاد و متنوع، مبلمان مدرن و راحت و فضای غیر رسمی از ویژگیهای بارز طراحی داخلی این دفتر کار است و نشان دهنده توجه و حساسیت مدیران ارشد این شرکت نسبت به کارکنان خود است.
بد نیست درباره علم ارگونومی چیزهایی بدانیم که بیربط به محیط کاری ایدهآل نیست. امروزه همهی ما در جستجوی راههای گوناگونی برای دستیابی به آسایش و راحتی در محیط کار خود هستیم و از علوم مختلفی در این خصوص بهره میگریم. یکی از این علوم، علم ارگونومی است. واژه ارگونومی یک لغت یونانی به معنای کار و قاعده و قانون است که در واقع رابطه انسان با کار را بررسی میکند. میتوان گفت هدف اصلی در دانش ارگونومی، افزایش و بهبود ایمنی، بهداشت و سلامتی، راحتی و کارایی انسان و به عبارتی کسب بهترین ارتباط میان انسان و محیط (کار و زندگی) است. این علم با ارزیابی قابلیتها و محدودیتهای انسان (بیومکانیک و آنتروپومتری)، استرسهای کاری و محیطی (فیزیولوژی کار و روانشناسی صنعتی)، نیروهای استاتیک و دینامیک روی بدن انسان (بیومکانیک)، فیزیولوژی کار و روانشناسی صنعتی و طراحی ایستگاه کاری و ابزارها (آنتروپومتری و مهندسی) سر و کار دارد. حقیقتا دفتر زوریخ همه این معیارها را در نظر گرفته است و ارگونومی کاملا رعایت شده است.
توجه به ارگونومی از حد یک ابزار فراتر رفته و به یک استراتژی جهت بهبود بهرهوری سیستم، ایجاد کار مناسب، پیشگیری از حوادث و بیماریهای ناشی از کار و بهبود راندمان و عملکرد انسان تبدیل شده است و دیگر نسل جدید ارگونومی مستقل از ملاحظات سازمانی و سیستم مدیریتی نمیتواند وجود داشته باشد.
به کارگیری اصول ارگونومی در محیطهای کاری نتایج مفیدی دارد که به تعدادی از آنها اشاره میکنیم:
- پیشگیری از اختلالات اسکلتی و عضلانی در بین شاغلین (مانند کمردرد، سندروم تونل کارپال یا درد شدید در مچ دست، درد ناحیه گردن، درد ناحیه زانو یا آرنج و...)
- کمک به پیشگیری از حوادث شغلی
- افزایش میزان رضایتمندی کارکنان
- افزایش رفاه و آسایش کارکنان
- کمک به افزایش بهرهوری در کار
- کمک به افزایش تولید
از آنجا که در هر سیستم کاری و اداری افراد شاغل از تجهیزات و تسهیلات مختلفی از قبیل: اتاق کار، روشنایی، رنگ محیط، میز، صندلی، کامپیوتر، فاکس، تلفن و غیره در جهت پیشبرد اهداف سازمانی استفاده میکنند باید در انتخاب تجهیزات و تسهیلات مذکور دقت لازم را داشت و به هیچ وجه سلیقهای عمل نکرد چرا که در بیشتر موارد این وسایل که بدون توجه به وضعیت بدنی و روانی کارکنان طراحی شدهاند به مرور زمان انواع مشکلات و ناراحتیهای اسکلتی و عضلانی برای کارکنان به وجود میآورد که بر روی کیفیت و کمیت کار تاثیر گذاشته و سبب نارضایتی را فراهم میآورد.
تاثیر انتخاب رنگ در طراحی دکوراسیون دفتر
رنگ آمیزی در و دیوار و ابزار و آلات در محیط کار به رنگهای ویژه، مبتنی بر این است که کارایی فرد در محیطی با رنگ دلخواهش افزایش پیدا میکند. بنابراین ما باید محیطهای کار را به رنگی درآوریم که برای اکثر کارکنان و کارگران محیطی آرامبخش و مطلوب باشد. زیرا هدف فراهم آوردن شرایطی است که هیچ فشار عصبی و روانی بر فرد وارد نشود. بهطورکلی، رنگها برای اکثر مردم معنی مشخصی داشته و واکنشهای هیجانی تقریبا یکسانی را در پی دارند.
طراحی فضای کار رنگی کمکی به جسم و ذهن است. در نگاه اول انتخاب رنگ برای محیط کار شاید سادهترین اقدام به شمار آید اما واقعا اینطور نیست؛ شاید انتخاب رنگ اولین گام باشد اما مطمئنا مهمترین گام نیز است؛ در انتخاب رنگ اولین گزینه برای همگان رفتن به سراغ رنگهایی است که در طراحی لوگو و برند شرکت و کمپانی به کار گرفته شدهاند. طبق تحقیقات وب سایت انسیتو ملی سلامت، رنگها تاثیر عمیقی بر چگونگی فعالیت و نحوه عملکرد افراد دارند و حتی رنگها باعث میشوند شخص کارش را به بهترین شكل ممكن انجام دهد یا نیمهکاره آن را رها کند. اتفاقی که در دفاتر گوگل مخصوصا دفتر زوریخ افتاده است گواه اهمیت این موضوع است که کارمندان بازدهی بسیار بالایی دارند و اینها همه متاثر از محیط بینظیر آنجاست.
قرار گرفتن در معرض رنگهای آبی و سبز عملکرد افراد را در زمینه فعالیتهایی که نیاز به همکاری و خلق ایدههای نو دارد، افزایش میدهد. از طرف دیگر رنگ قرمز برای فعالیتهایی مناسب است که نیاز به دقت و توجه بر روی جزئیات دارند. البته در این زمینه توافق و اتفاق نظر وجود ندارد. بسیاری از شرکتهای مطرح و بزرگ مثل گوگل، مایکروسافت و ای بی در طراحی محیط کاری خود تلفیقی از این رنگها را به کار گرفتهاند که البته تا حدودی میتوان گفت که با لوگو و برند آنها هماهنگی دارد.
شاید بتوان در یک کلمه همهی خصوصیات این دفتر را خلاصه کرد: انعطاف پذیری.
این دفتر در عین اینکه محلی بسیار عملکرد گراست (مثلا” به جای استفاده از پله، از سرسره ای که در تصویر مشاهده می کنید استفاده شده)، سعی در ایجاد بهترین محیط ممکن برای کارمندان هم کرده است، محیطی که کارمندان شاید در خانههای خودشان هم نداشته باشند.
این سرسره از دفاتر کارمندان به رستوران متصل میشود و کمترین راه به سوی غذای کارمندان طی میشود. علاوه بر سرسره میلهای هم در این دفتر برای تنوع در نظر گرفته شده است. درست مثل یک آتشنشان که برای کمک عجله دارد کارمندان این دفتر هم برای رسیدن به فضاهای متنوع، کمترین زمان را طی میکنند.
معماران آن به همراه گروهی متخصص، روی تمامی جنبههای این دفتر به صورت وسیعی کار کردهاند و بهترین محیطی که میتوان برای یک دفتر تصور کرد را خلق کردهاند؛ آنها با شعار میتوان کار و بازی را همزمان انجام داد، به این طراحی رسیدهاند. حتی فضاهای خلوت و استراحت برای کارمندان در نظر گرفته شده است.
اتاق جلسات دفتر زوریخ مثل یک تونل زیر زمینی طراحی شده است.
محل کار کارمندان شرکت عظیم گوگل همواره به علت نوع نگاه این شرکت در طراحی محیطهای اداری مورد توجه بسیاری از مردم در سرتاسر دنیا بوده است. در واقع بر خلاف رویکرد مینیمالیستی که اپل در طراحی دفاتر کار و فروشگاههای خود از آن بهره میبرد، گوگل شیوهای کاملا متفاوت را در پیش گرفته است.
اداره کردن یک محیط کاری چندان سهل و آسان نیست. در هر لحظه، هزاران تصمیم باید اتخاذ شود. به عنوان رئیس این وظیفه شماست که نه تنها تصمیمات مهم را بگیرید بلکه باید برای موفقیت کار و حرفه تمام تلاش خود را به کار ببرید. کار در چنین شرایط پرتنشی باعث میشود که اهمیت طراحی داخلی محیط کار و فضایی که قرار است در آن فعالیت داشته باشید بیش از پیش اهمیت پیدا كند.
در جاجای شرکت لوگوی گوگل با طرحها و رنگهای مختلف دیده میشود.
اجسام گرد و مدور در طراحی داخلی اداری حس همکاری را تقویت میکنند.
در یک مطالعه و تحقیق که در سال ۲۰۱۳ توسط آکادمی بینالمللی علمی پراسیدینگ انجام شد اعلام شد که افراد هنگام نشستن روی مبلمان مدور حس همکاری و خلاقیت بیشتری از خود بروز میدهند. اما درست برعکس، افراد هنگام نشستن و قرارگیری روی مبلمانی که زاویهدار هستند بیشتر در خود فرو میروند و تمایل به انجام فعالیتهای به صورت شخصی و فردی دارند.
این موضوع به چه مفهوم است؟ شاید این موضوع برمیگردد به احساس راحتی و آسایشی که روی مبلمان مدور و غیر زوایهدار به شخص دست میدهد. این موضوع را میتوانید خیلی راحت آزمایش کنید؛ در یک جلسه گروهی که نیاز به همفکری و مشارکت افراد دارید به جای میز چهارگوش همیشگیتان از یک میز مدور استفاده کنید تا نتیجه آن را مشاهده کنید.
دمای مناسب در فضای داخلی اداری اشتباهات را کاهش میدهد
در یک اداره و محیط کار صرفنظر از میزان شلوغی و اشغال فضا، دما و حرارت موضوع بسیار مهمی است. همیشه گروهی هستند که در وسط زمستان هم از عرق کردن و گرمای محیط شکایت دارند و گروه دیگری که همواره سردشان هست و حتی در وسط تابستان هم نیاز به ژاکت پشمی دارند. مسلما راضی نگه داشتن همه امکانپذیر نیست اما رعایت اعتدال و برقراری دمای مناسب و متعادل بهترین روش و راهکار است که باعث میشود کارمندان با دقت بیشتر روی کار و حرفهشان تمرکز کنند. بر اساس یک تحقیق که توسط اداره کل سلامت و ایمنی حرفهای و شغلی منتشر شد، دمای مناسب محیط کار باید بین ۲۰ تا ۲۱ درجه سانتیگراد باشد که این دما حد تعادل است یعنی نه گرم و نه سرد. اما تحقیقات جدیدی که در دانشگاه کورنل انجام شده است اعلام میکند که دمای ۲۱ درجه سانتیگراد چندان مناسب نیست و ضریب اشتباهات افراد را افزایش میدهد و باید دما تا ۳۰ درجه افزایش یابد که به این طریق ۴۴ درصد از اشتباهات افراد کاسته خواهد شد و ماحصل کار کارکنان بسیار رضایتبخشتر خواهد بود. این دما در دفتر زوریخ به صورت میانگین ۲۳ الی ۲۵ درجه سانتیگراد است که به استاندارها بسیار نزدیک است.
در بین تصمیماتی که مدیران و مسئولان برای مدیریت و هدایت حرفه و کارکنان اتخاذ میکنند مسلما توجه به طراحی و اهمیت و اثر آن بر کارمندان کمتر مورد توجه قرار میگیرد. اما باید توجه داشت که این مسئله بر کارکرد و نتیجه کار کارکنان و حتی خود شما بسیار تاثیرگذار است تا جایی که راندمان کار را میتواند چندین برابر کند و یا در اثر بی توجهی به این مقوله نتیجه و ماحصل کارکنان را تا حد بسیار کمی پایین خواهد آورد. تحقیقات نشان میدهد که محیط اثر عمیقی بر کارکرد و احساسات افراد خواهد گذاشت تا جایی که حتی بر خلاقیت و مشارکت و کار گروهی افراد نیز تاثیرگذار خواهد بود.
جنسلر (روانشناس) مجموعهای ۲۰۰ تایی از طراحهایی محیطهای گوناگون کاری نظیر دفتر وکالت، مطب پزشک، انتشارات و موسسات مالی و غیره را جمعآوری و ارائه کرده است.
در این مطالعه مشخص شد که افرادی که در محیطی فعالیت دارند که استراتژی ضعیفی برای طراحی و دکوراسیون محیط و فضا دارند نسبت به افرادی که در محیط با طراحی زیبا و وجود دکوراسیون مناسب فعالیت دارند، به کار و حرفه خود علاقه کمتری نشان میدهند و حس عدم توجه و بیاهمیت بودن در گروه اول بیشتر به چشم میخورد. افرادی که در محیطی با طراحی و دکوراسیون مناسب و تخصص یافته کار میکردند افرادی با گرایشهای شخصیتی مثبت، خودجوش، دارای اعتماد به نفس، تصمیم گیرنده و آیندهنگر بودند و برای پیشرفت و ترقی از خود واکنش مثبتتری را نشان میدادند.
به امید روزی که در کشور عزیزمان هم شاهد حساسیتهای مدیران برای کارکنان و کارمندان باشیم.