یادداشتبرداری یکی از عادتهای خوبی است که در دوران مدرسه یاد میگیریم؛ جزوهنویسی یکی از موثرترین راهکارها برای یادگیری مطالب درسی به حساب میآید. همچنین یادداشتهای کوتاهی که در طول روز برمیداریم، در به خاطر سپاری آنها نقش مهمی را بازی میکنند. با این تفاسیر نتایج یک تحقیق جدید نشان میدهد که یادداشتبردای به صورت تصویرسازی و همراه با رنگآمیزی، در افزایش قدرت حافظه و توجه به جزئیات موفقتر عمل میکند.
در جریان یک تحقیق علمی در دانشگاه واترلوی کانادا، از گروهی از افراد درخواست شد که فهرستی از ۴۰ کلمهی متفاوت را به خاطر بسپارند. تعدادی از این افراد روش معمولی حفظ کردن لغات را در پیش گرفتند و گروهی دیگر کمی خلاقانهتر رفتار کردند و ویژگیها یا تصویر ذهنی لغات را در ذهن خود نگه داشتند. در این میان گروهی دیگر از افراد بودند که برای هر لغت تصویر آن را بر روی کاغذ بازنمایی کردند.
سرپرست گروه میگوید:
ما روشهای مختلف یادداشتبرداری را با هم مقایسه کردیم و همیشه این تصویرسازی بود که موفقتر از همه عمل میکرد. شرکتکنندگانی که یادداشتبرداری تصویری را انتخاب کرده بودند تا دو برابر بیشتر از افرادی که عین کلمه را قبلا نوشته بودند، لغات را به یاد میآوردند. این اتفاق شاید به این علت باشد که کشیدن تصویر ذهن شما را مجبور به توجه به جزئیات میکند و حتی حرکت دست شما در هنگام کشیدن در این فرآیند بیتاثیر نیست.
به هر حال دلیل این اتفاق هر چه که باشد، تصویرسازی نه تنها در افزایش قدرت تمرکز، بلکه در افزایش بازده حافظه، نقش مهمی را ایفا میکند.
در این میان خیلی از افراد احساس میکنند که چون نقاش خوبی نیستند یا از بچگی استعداد نفاشی نداشتهاند پس این روش عملا به درد آنها نمیخورد. با این حال نتایج این تحقیق نشان میدهد که استعداد، در فرآیند تصویرسازی نقش مهمی ندارد. در همین زمینه یکی از محققین اضافه میکند:
کیفیت تصویر کشیده شده در به خاطر سپاری اهمیتی ندارد. در واقعیت و در بسیاری از موارد، فرد فرصت زیادی برای نقاشی کردن نخواهد داشت؛ بنابراین همهی افراد از این روش جدای از استعداد ذاتی یا اکتسابی در نقاشی و تصویرسازی، میتوانند بهره ببرند.
تواناییهای هنری در به تصویرکشیدن، حداقل در مورد آزمایش انجام گرفته اهمیتی نداشته است. اما آیا این روش برای تمامی اتفاقات پیچیدهتر فایدهای دارد؟ گروه تحقیقاتی همچنان در حال کار بر روی این موضوع هستند و نمیتوان جواب دقیق برای آن پیدا کرد.