نمایشگاه جهانی (World's Fair or Universal Expositions)، به مجموعه نمایشگاههایی اطلاق شده که هر چند سال یک بار در کشورهای مختلف جهان برگزار میشوند. این نمایشگاهها که جزء مهمترین نمایشگاههای برگزار شده در جهان به شمار میآیند، زیر نظر مؤسسهای به نام دفتر بینالمللی نمایشگاهها (Le Bureau international des expositions) که در پاریس واقع شده، برگزار میشوند. این نمایشگاهها را به اختصار اِکسپو (expo) نیز مینامند.
تم و درون مایه این دست از نمایشگاهها هر دوره تغییر کرده و به مسائل پیش روی انسان اختصاص دارد. شعار نمایشگاه میلان 2015 "تغذیه زمین، انرژی حیات" نام گرفته که به نقش تکنولوژی، خلاقیت و نوآوری، فرهنگ و آداب سنن و رابطهی آنها با غذا و رژیم غذایی میپردازد.
اهمیت این نمایشگاه و پیامدها و دستاوردهای آن برای هر کشور آن چنان ارزشمند است که امروزه به عنوان سومین رویداد مهم جهان پس از مسابقات جام جهانی فوتبال و بازیهای المپیک شناخته شده و نام المپیک فرهنگ ملل را برای آن برگزیدهاند.
شرکت سهامی نمایشگاههای بینالمللی ایران، ازسال 1381 به نمایندگی از ایران به عضویت BIE درآمده و سازماندهی حضور در اکسپوها را برعهده گرفته است.
ایران به عنوان کشوری که نمایندگی اقوام مختلف را برعهده داشته و از تنوع گستردهی زیستی، اجتماعی و فرهنگی برخوردار میباشد، از دیرباز به عنوان پلی مهم و استراتژیک بین فرهنگ شرق و غرب مورد توجه قرار داشته است. ویژگیهایی که به عنوان درون مایهی اصلی غرفهی ایران در این دوره از نمایشگاه، مد نظر طراحان قرار داشته و در سه فاز مختلف ارائه شده است. بخش مفهومی کار توسط معمار ایرانی کامران صفامنش به انجام رسیده، بخش مشاوره و طراحی و فضاسازی داخلی که به همت گروه بینالمللی ره شهر (RAH SHAHR) صورت پذیرفته و بخش مهندسی که توسط " RPA s.r.l" انجام شده است.
تمامی عناصر و المانهای فوق در هم ادغام شده و به شکل یک سمبل و نماد تبلور یافتهاند، یک سُفره. سفره، پارچه یا پلاستیک مربع شکلی که همهی خانواده را گرد خود جمع کرده و به عنوان میز ناهارخوری سنتی ایرانیان به کار میرود. وسیلهای که در همه جا یافت شده و بخشی جدایی ناپذیر از سنت و فرهنگ کشور ما را به خود اختصاص داده است.
سفره به شکلی نمادین در معماری غرفهی ایران نمود یافته است. استخوان بندی اصلی کار، غرفهای باز و مستطیل شکل است که گویی بخشی از آن به سمت داخل تا خورده و در کل شبیه به یک چادر است. پوستهی داخلی کار نیز سفرهای قلابدوزی شده را در ذهن بینندهی آشنا، تداعی میکند. بافتهایی که فرهنگ و آداب و سنن و نوع تغذیه ایرانیها را به مخاطب معرفی نموده و وضعیت کشاورزی و محصولات آن را از گذشته تا به امروز، به شکلی نمادین به نمایش میگذارد.
سطح رویی کار به نرمی به صورت دیوارههایی موّاج تا خورده است که سلولهای مثلثی شکل متعددی را در برمیگیرند، سلولهایی که چشماندازهای متنوعی را در معرض دید عموم قرار میدهند. در قسمت فوقانی نیز پوششی از موزائیکهایی از جنس آیینه، تمامی اتفاقات قسمت زیرین را به نمایش میگذارند.
این سازه در دو سطح مختلف طراحی شده است: سطح فوقانی که به صورت یک فضای نمایشگاهی درآمده و در قالب هفت قسمت به عنوان نمادی از هفت اقلیم مختلف ایران طراحی شده است. اما سطح تحتانی محصولات متنوع محلی و خوراکهای ایرانی را به بازدید کنندگان عرضه نموده و در عین حال با ارائهی اطلاعات مختلف، پاسخگوی سوالات آنان خواهد بود.
معماران علاقه داشتهاند که بازدیدکنندگان وضعیت اقلیمی ایران را از جنوب به سمت شمال تجربه کنند، درست همانند وضعیت قرارگیری این غرفه که از سمت جنوب به سمت شمال امتداد یافته است. بدین صورت این سازه از خلیج فارس آغاز و به سمت دریای خزر پیش میرود.
در طراحی کلی این سازه، طبیعت، محیط زیست، فرهنگ، سبک زندگی و وضعیت گردشگری ایران در اشکال مختلف مورد توجه بوده و به ویژه ارتباط آنها با آشپزی، رژیم غذایی و خوراکهای ایرانی مد نظر قرار گرفته است.
قسمت تحتانی غرفه که به عنوان بخش پذیرش، ارائهی اطلاعات به بازدیدکنندگان را برعهده دارد.
همچنین محصولات مختلف محلی در این بخش به فروش میرسند.
طرح زیر نیز در رقابت طراحی غرفهی ایران شرکت داشته که دیدن آن خالی از لطف نیست.این طرح توسط گروه معماری موج نو ارائه شده و یکی از هشت طرح فهرست برگزیدهی طراحی پاویون ایران برای این نمایشگاه بوده است.
غرفهی ایران هم اکنون در حال احداث است که تصاویر آن را در ادامه مشاهده خواهید کرد.
نظر شما در مورد فضا سازی و ایدههای به کار رفته در ساخت این غرفه چیست؟