اینترنت حافظه کاربران را می خورد، اما گزینه بهتری را جایگزین آن کرده است

همانطور که اشاره کردیم، این روزها وجود انواع اپلیکیشن‌ها، سرویس‌ها و تقویم‌ها، فرآیند به خاطر سپردن انواع اطلاعات را تغییر داده است. با نگاهی کوتاه به آنچه که امروزه به لطف تکنولوژِی می توان بدست آورد باید این سوال را از خودمان بپرسیم که چرا ریسک فراموشی تاریخ تولد شریک زندگی یا یک قرار ملاقات با دوست صمیمی را قبول کنیم، در حالی که می توانیم با تمام جزئیات، هر رویدادی را در رایانه شخصی، موبایل و تبلت خود برای روز مشخص ذخیره کنیم تا در زمان دلخواه به ما یادآوری کند. برای اطلاع دقیق از تاثیر اینترنت و تکنولوژی بر مغز ما انسان‌ها پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

پال مک کارتنی، از اعضای گروه موسیقی بیلتز، دیدگاه خیلی مفیدی در مورد این موضوع بیان کرده است. او مدعی است شاید در دهه ی ۱۹۶۰ میلادی، گروه بیتلز  هزاران موسیقی نوشته‌اند که هیچ گاه منتشر نشده‌اند.  به گفته‌ی مک کارتنی، او و جان لنون بیشتر آهنگ‌هایی را که شبانه می نوشتند، صبح روز بعد فراموش می کردند.

ما مشتاقانه آهنگ هایمان را می نوشتیم و می‌بایست آنها را به خاطر می‌سپردیم . همیشه ریسک فراموشی این آهنگ ها وجود داشت، اگر صبح روز بعد نمی‌توانستیم آنچه را که تهیه کرده‌ایم، به یاد بیاوریم، آن آهنگ برای همیشه از بین می رفت.

به نظر شما چه مقدار راه و روش ضبط آهنگ ها برای او در دنیای امروزی متفاوت شده است؟ او هم اکنون می تواند ساختار کلی آهنگ را ساخته و تمامی بخش‌های یک آهنگ را به اتمام برساند، سپس آنرابه خاطر بسپارد و در نهایت خیلی زیبا و راحت آن را ضبط کند.

امروزه تکنولوژی به بخش بخش زندگی همه‌ی جوامع رسوخ کرده است. محققان در حال تحقیق میزان تاثیرگذاری تکنولوژِی در نحوه‌ی یادگیری و بخاطر سپردن موضوع‌های مختلف در ذهن انسان‌ها هستند. برخی از محققان به این نکته اشاره کرده‌اند که این مقدار اتکا به تکنولوژی و اینترنت منجر به «فراموشی دیجیتالی« خواهد شد. این موضوع تا آنجایی پیش خواهد رفت که دیگر شخصی قادر به یادآوری موضوع‌ها به دلیل استفاده از ابزارهای دیجیتالی برای ذخیره سازی اطلاعات روزمره نخواهد بود.

به طور مثال در یک مطالعه، از هزار مصرف کننده ۱۶ سال به بالا در مورد استفاده‌ی آن‌ها از تکنولوژِی سوال شده که بیش از ۹۱ درصد، استفاده از اینترنت و تکنولوژی برای یادآوری رخدادهای مهم را جزو یکی از کاربردهای مهم فناوری عنوان کرده‌اند. در یک تحقیق دیگر که ۶ هزار نفر در آن مورد مطالعه قرار گرفته‌اند، حدود ۷۱ درصد از افرادی که در این تحقیق شرکت کرده‌اند، قادر به یادآوری شماره موبایل فرزندان خود نشده  و ۵۷ درصد نیز قادر به بخاطر سپردن شماره تلفن محل کارشان نبوده‌اند. این موضوع نشان می دهد که اتکا به ابزارهای دیجیتالی برای به خاطر سپردن اطلاعات، سیستم حافظه ما را به سمت نابودی سوق می دهد.

بهبود امکانات

اما قبل از تاسف خوردن برای از دست دادن ظاهری سیستم حافظه مان، لازم است بدانید تحقیقات جدید نشان می‌دهد که حافظه‌ی ما قابلیت سازگاری با هر شرایطی را دارد. در سال ۲۰۱۱ تحقیقات سریالی برای دریافت واکنش‌های حافظه انسان در وابستگی به رایانه ها آغاز شد. در یکی از این تحقیقات از شرکت کنندگان در خواست شده تا جملاتی مشخص را تایپ کنند که از جمله‌ی این عبارات می‌توان به "چشمان شتر مرغ بزرگتر از مغز آنهاست" اشاره کرد.

به نصف شرکت کنندگان گفته شده که نوشته‌هایشان در رایانه ذخیره خواهد شد، در حالی که نصف دیگر  کاربران تصور می‌کنند که نوشته‌ایشان در جایی ذخیره نمی‌شود. بعد از این مرحله کلیه‌ی شرکت کنندگان مورد آزمایش قرار گرفته اند و هدف از آزمایش این بوده تا مشخص شود آیا این افراد قادر به یادآوری مطالب تایپ شده هستند یا خیر؟ افرادی که به آنها گفته شده بود مطالب تایپی آنها ذخیره خواهد شد در یادآوری مطالب به صورت محسوسی ضعیف تر از گروهی بودند که به آنها عنوان شده بود مطالبشان ذخیره نخواهد شد.

در یک مطالعه‌ی دیگر از شرکت کنندگان در خواست شد تا جملات مشخصی را تایپ کرده و سند مورد نظر را در یک مسیر و پوشه‌ی مشخص ذخیره کنند، سپس از این نفرات خواسته شد بعد از مدتی نوشته‌ها و محلی که آنرا ذخیره کرده‌اند را به یاد آورده و قابل مورد نظر را اجرا کنند. نتیجه نشان داد که تقریبا تمامی این افراد در یادآوری محل ذخیره اسناد بهتر از یاد آوری مطالب نوشته شده بودند.

این تحقیقات چه چیزی را به ما نشان می دهد؟ فناوری باعث شده، تغییراتی اساسی در نحوه ی سازماندهی اطلاعات در حافظه‌ی ما انسان ها شکل گیرد. این تغییرات باعث شده که ما تنها مکان قرارگیری اطلاعات مورد نیاز را بخاطر سپرده و با اولویت بندی اهمیت اطلاعات در زمان مورد نیاز، آن‌ها را فراخوانی کنیم.

حافظه گروهی

ایده ی اولویت بندی مکان قرارگیری اطلاعات مشخص توسط هر شخص، برخی از محققین را برآن داشت تا از ابزارهای دیجیتالی و اینترنت را به عنوان یک تراکنش حافظه نام ببرند. این ایده که به دهه‌ی هشتاد میلادی برمی گردد، بر این اصل شکل گرفته است که حافظه‌ی متکی به گروه بسیار ارجح‌تر از حافظه‌های انفرادی است .

بر این اساس، افراد می توانند اطلاعات را در محلی به نام اشتراک گذاری دانش به صورت گلچین شده دسته بندی نموده و آن را در بین سایرین به اشتراک بگذارند. محل اشتراک گذاری دانش به این معنی است که هر فردی می تواند به اطلاعاتی دست یابد که می داند شخصی دیگر به صورت کامل با تمامی جزئیات از آن اطلاعات آگاه است. بنابراین با اشتراک گذاری اطلاعات جدید، دانش و اطلاعات افراد به خوبی افزایش می یابد. به همین شکل افراد تراکنش های حافظه‌ی خود را بر اساس تمرکز بر مکان قرار گیری اطلاعات بجای تمرکز بر خود اطلاعات با تکیه بر اینترنت و ابزار دیجیتالی توسعه می دهند.

تحقیقات جدید روی این موضوع نشان می دهد، ذخیره‌سازی اطلاعات در کامیپوتر نه تنها روش برخورد حافظه‌ی انسان‌ها با اطلاعات جدید را تغییر داده بلکه این امکان را فراهم کرده تا مغز انسان آمادگی بهتری برای یادگیری موارد جدید را داشته باشد. در یک مطالعه که سال گذشته منتشر شد، شرکت کنندگان در آن با دو فایل متفاوت حاوی لیستی از لغات آشنا شدند، از شرکت کنندگان درخواست شده بود، لغاتی که در این فایل ها قرار گرفته را به خاطر بسپارند. به گروهی از این شرکت کنندگان اعلام شده بود که بعد از اتمام لغات فایل اول، آن را در رایانه ذخیره نموده و سپس سراغ فایل دوم بروند و به گروه دوم حق ذخیره فایل اول داده نشده بود و این گروه می بایست بعد از اتمام حفظ لغات فایل اول، فایل را بسته و به سراغ لغات فایل دوم می رفتند.

نتیجه موضوع بسیار جالبی را در بر داشت؛ کسانی که حق ذخیره سازی فایل اول را در رایانه داشتند، قادر بودند تا مقدار بیشتری از لغات فایل دوم را به یاد بیاورند. این مسئله به تنهایی نشان می‌دهد ما با ذخیره سازی یا به عبارت بهتر، تخلیه‌ی اطلاعات در رایانه، باعث آزادسازی اطلاعات یادگیری شده قبلی در حافظه‌ی خود می شویم و درنتیجه یادگیری بهتر و سریع‌تر موضوعات جدید و به یادآوری بهتر موضوعات یادگرفته را بدست می آوریم.

به صورت کلی، هرکس نگران این موضوع است که تکنولوژی بهترین توانایی ما انسان‌ها را هدف قرارداده و در حال نابودسازی آن است. این افراد باید نگاهی به یافته های جدید داشته باشند تا اطمینان یابند که تکنولوژی کمک می‌کند تا انسان از قابلیت های مغز خود بهتر استفاده کند. هرچند این یافته ها ضرورتا نشان نمی‌دهند که نباید نگران استفاده از تکنولوژی های جدید باشیم، چرا که شاید نبود امکانات دیجیتالی باعث شده تا مک کارتنی جزو بهترین موزیسین‌های زمان ما باشد.

چیزی که مشخص است برون سپاری اطلاعات حافظه مان و واسپاری آن به ابزارهای دیجیتالی به این معنی است که دیگر نیاز به تلاش فراوان برای بخاطر سپردن تمامی اطلاعات نیست و اگر هم اکنون به کمک رایانه، یار جدا ناپذیرمان، می توانیم مطالب جدیدتری را بخاطر بسپاریم یک قدم بزرگی برداشته‌ایم که نشان می‌دهد جدال با تکنولوژِی شاید دلیل قانع کننده‌ای نداشته باشد، شاید بهتر است به جای نگرانی از دست دادن داشته هایمان بهتر است بیشتر به فکر آورده‌های جدیدمان تمرکز نماییم.